Inwestycje firm - jest dobrze czy źle?
 Oceń wpis
   

Opublikowane w ostatnich tygodniach dane o strukturze PKB i wynikach finansowych firm w Q1’2015 r. napawają optymizmem. Inwestycje w środki trwałe wzrosły w ujęciu rocznym, w cenach stałych, o 11.4%, przyczyniając się istotnie do dobrego wyniku PKB (wzrost o 3.6% r/r). Dane o wynikach finansowych przedsiębiorstw wskazują z kolei, że to właśnie sektor firm jest głównym motorem napędowym inwestycji. W firmach zatrudniających 50 i więcej osób nakłady na środki trwałe były w Q1 o 14.6% (w ujęciu realnym) wyższe niż przed rokiem. Tym samym pozytywne trendy w zakresie inwestycji firm widoczne już w 2014 r. są kontynuowane.

To cykliczne ożywienie (które w polskich warunkach ma miejsce mniej więcej co 3 lata), to jednakże jedynie jedna strona medalu. Druga to fundamentalne, długofalowe spojrzenie na poziom inwestycji przedsiębiorstw w Polsce. Z tej perspektywy sytuacja wygląda już znacznie gorzej. Po pierwsze poziom inwestycji firm jest w Polsce bardzo niski. W ostatnich 10 latach stanowiły one ok. 10% PKB, podczas gdy średnia dla krajów członkowskich UE pochodzących z naszego regionu to ponad 16%. W praktyce oznacza to, że jeśli chcielibyśmy dorównać tym krajom, to wydatki sektora firm na inwestycje powinny być o ok. 80 mld złotych (40-45%) wyższe niż obecnie. I to nie w jednym roku, ale trwale.

Po drugie wiele wskazuje na to, że Polska gospodarka ma niską zdolność kreowania atrakcyjnych projektów inwestycyjnych. Otóż w ostatnich latach nakłady inwestycyjne firm kształtowały się na poziomie niższym niż generowane przez nie środki (ich własne oszczędności). W efekcie zamiast na budynki, maszyny, urządzenia itd. znaczna część środków firm została w ostatnich latach wydatkowana na zakup aktywów finansowych. Mamy więc do czynienia z paradoksalną sytuacją – zamiast pożyczać środki od innych sektorów (tak jak ma to miejsce w normalnie funkcjonującej gospodarce), po to by realizować inwestycje w środki trwałe, przedsiębiorstwa odpożyczały swoje nadwyżki innym. Komu? Za pośrednictwem banków i rynku kapitałowego środki te służyły …finansowaniu deficytu sektora publicznego. Trudno uznać, by taka sytuacja (gdzie firmy zamiast inwestować finansują deficyt) mogła być źródłem i zapowiedzią trwałych sukcesów gospodarczych.

W kontekście powyższych faktów cykliczne ożywienie inwestycji firm (sprowadza się ono z reguły głównie do odtwarzania istniejącego już majątku produkcyjnego) nie zmienia zasadniczo negatywnej sytuacji fundamentalnej i nie jest odpowiedzią na stojące przed polską gospodarką wyzwania. Te wyzwania związane są z jednej strony z koniecznością ewolucji w kierunku większej złożoności, kapitało- i wiedzochłonności. Z drugiej zaś z sytuacją demograficzną – kurczenie się liczby osób w wieku produkcyjnym będzie prowadzić do zmiany równowagi na rynku pracy, zwiększenia siły przetargowej pracowników, a tym samym do wzrostu presji płacowej. Doprowadzi to już niebawem do swego rodzaju przetestowania dominującego dziś w polskiej gospodarce modelu międzynarodowej konkurencji opartej o tanią pracę. By wzrost płac nie zaszkodził gospodarce potrzebna jest nowa fala modernizacji firm ukierunkowanej na wzrost produktywności. Fala ta powinna przejawiać się wzrostem nakładów inwestycyjnych w sektorze przedsiębiorstw o ok. 15-20% rocznie przez najbliższe 4-5 lat.

Warunki by taką modernizację przeprowadzić są korzystne – gospodarka rośnie w solidnym tempie, kredyt jest rekordowo tani, a na dodatek w modernizacji mogą zostać wykorzystane fundusze unijne. Ci którzy tej okazji nie wykorzystają mogą już za kilka lat, na przełomie dekady, ze zdziwieniem spostrzec, że nie ma dla nich miejsca na rynku.
 

Opublikowane: Parkiet, 15.06.2015

Komentarze (0)
Grecja potrzebuje nadziei A może jednak PO-PiS
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |


   

Najnowsze wpisy
2017-11-26 14:48 Optymizm Komisji
2017-11-15 20:40 Co po obecnym boomie?
2017-11-03 10:57 Kto będzie finansował (duże) firmy?
2017-10-22 16:03 Spokój na powierzchni oceanu
2017-10-14 09:15 MMŚP - motor napędowy gospodarki?
Najnowsze komentarze
2017-11-16 03:28
piotr janiszewski1:
Co po obecnym boomie?
CO...!!??? Kierunek ex ante pokazuje od wielu miesięcy SWIG80...!!!
2017-11-07 15:46
angling:
Kto będzie finansował (duże) firmy?
Crowdfunding też odpada w Polsce po ostatnim "incydencie" z Secret Service.
2017-11-05 08:29
artysta:
Kto będzie finansował (duże) firmy?
Najlepszy jest kredyt kupiecki.
O mnie
Andrzej Halesiak
Komentator polskiej rzeczywistości. Więcej na: linkedin: https://pl.linkedin.com/in/andrzej-halesiak-0b9363 Twitter: @AndrzejHalesiak